प्रोस्टेट ही पुरुष प्रजनन प्रणालीतील एक लहान परंतु महत्त्वाची ग्रंथी आहे.
ही पुरुष प्रजनन प्रणालीतील एक लहान ग्रंथी आहे. ती अंदाजे अक्रोडाच्या आकाराची असते आणि मूत्राशयाच्या खाली आणि गुदाशयाच्या समोर असते. प्रोस्टेट ग्रंथी मूत्रमार्गाभोवती असते, ही नळी मूत्राशयातून मूत्र आणि प्रजनन प्रणालीतील वीर्य लिंगाद्वारे शरीराबाहेर वाहून नेते.
प्रोस्टेटची प्राथमिक भूमिका म्हणजे एक द्रव तयार करणे जे वृषणातील शुक्राणू पेशी आणि इतर ग्रंथींमधील द्रव्यांसह वीर्य बनवते. हे प्रोस्टेटिक द्रव किंचित अल्कधर्मी आहे आणि शुक्राणूंचे पोषण आणि संरक्षण करण्यास मदत करते, ज्यामुळे शुक्राणूंची गतिशीलता आणि टिकून राहण्यास मदत होते. ते स्त्री प्रजनन मार्गातून प्रवास करतात. प्रजनन कार्याव्यतिरिक्त, प्रोस्टेट मूत्र नियंत्रणात देखील भूमिका बजावते. त्यात स्नायू ऊती असतात जे मूत्रमार्गाभोवती आकुंचन पावून आणि आराम करून मूत्र प्रवाहाचे नियमन करण्यास मदत करतात. या दुहेरी भूमिकेमुळे प्रोस्टेट पुरुषांमध्ये पुनरुत्पादक आणि मूत्र आरोग्यासाठी एक आवश्यक ग्रंथी बनते.
प्रोस्टेट ग्रंथीमुळे तुमच्या वीर्यामध्ये अतिरिक्त द्रवपदार्थ निर्माण होतो. स्खलन हा एक पांढरा-राखाडी रंगाचा द्रव आहे जो तुम्ही कामोत्तेजनादरम्यान तुमच्या लिंगातून बाहेर पडतो. या द्रवात एंजाइम, झिंक आणि सायट्रिक आम्ल असते, जे शुक्राणू पेशींना पोषण देण्यास आणि तुमच्या मूत्रमार्गाला वंगण घालण्यास मदत करतात. मूत्रमार्ग ही एक नळी आहे ज्याद्वारे तुमच्या शरीरातून स्खलन आणि लघवी बाहेर पडते. जेव्हा तुम्ही कामोत्तेजना करता तेव्हा तुमच्या प्रोस्टेटचे स्नायू वीर्य मूत्रमार्गात आणि त्याद्वारे ढकलण्यास मदत करतात.
प्रोस्टेटिक द्रवपदार्थात एंजाइम, प्रथिने आणि खनिजे असतात जे शुक्राणू पेशींना आधार देतात आणि त्यांचे संरक्षण करतात, त्यांची गतिशीलता आणि व्यवहार्यता वाढवतात.
BPH म्हणजे प्रोस्टेट ग्रंथीचा कर्करोग नसलेला वाढलेला आजार. हा आजार वृद्ध पुरुषांमध्ये सामान्य आहे आणि मूत्रमार्गाच्या दाबामुळे विविध लघवीची लक्षणे दिसू शकतात.
प्रोस्टेट कर्करोग हा प्रोस्टेटमध्ये सुरू होणाऱ्या पेशींची वाढ आहे. प्रोस्टेट ही एक लहान ग्रंथी आहे जी वीर्य तयार करण्यास मदत करते. ती मूत्राशयाच्या अगदी खाली आढळते. प्रोस्टेट हा पुरुष प्रजनन प्रणालीचा एक लहान भाग आहे. प्रोस्टेट कर्करोग हा कर्करोगाच्या सर्वात सामान्य प्रकारांपैकी एक आहे. प्रोस्टेट कर्करोग सहसा लवकर आढळतो आणि तो बऱ्याचदा हळूहळू वाढतो. प्रोस्टेट कर्करोग असलेले बहुतेक लोक बरे होतात.
प्रोस्टेटायटीस ही प्रोस्टेट ग्रंथीची जळजळ आहे, जी तीव्र किंवा जुनाट असू शकते. ती बॅक्टेरियाच्या संसर्गामुळे होऊ शकते किंवा ओळखता येणारा संसर्गजन्य घटक नसतानाही होऊ शकते. प्रोस्टेटायटीसचे वेगवेगळे प्रकार आहेत: तीव्र बॅक्टेरियल प्रोस्टेटायटीस, क्रॉनिक बॅक्टेरियल प्रोस्टेटायटीस, क्रॉनिक प्रोस्टेटायटीस/क्रॉनिक पेल्विक पेन सिंड्रोम (सीपी/सीपीपीएस), लक्षणे नसलेला दाहक प्रोस्टेटायटीस.
प्रोस्टेट कर्करोगाची सुरुवातीला लक्षणे दिसू शकत नाहीत. बहुतेक प्रोस्टेट कर्करोग सुरुवातीच्या टप्प्यात आढळतात. याचा अर्थ असा की कर्करोग फक्त प्रोस्टेटमध्येच असतो. सुरुवातीच्या टप्प्यातील प्रोस्टेट कर्करोगात बहुतेकदा लक्षणे दिसत नाहीत. जेव्हा ते होतात तेव्हा सुरुवातीच्या टप्प्यातील प्रोस्टेट कर्करोगाची चिन्हे आणि लक्षणे यात समाविष्ट असू शकतात:
जर प्रोस्टेट कर्करोग पसरला तर इतर लक्षणे देखील दिसू शकतात. शरीराच्या इतर भागात पसरणाऱ्या प्रोस्टेट कर्करोगाला मेटास्टॅटिक प्रोस्टेट कर्करोग म्हणतात. याला स्टेज ४ प्रोस्टेट कर्करोग किंवा अॅडव्हान्स्ड प्रोस्टेट कर्करोग असेही म्हटले जाऊ शकते. प्रगत प्रोस्टेट कर्करोगाच्या चिन्हे आणि लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
प्रोस्टेटिक आजारांचे निदान करण्यासाठी क्लिनिकल मूल्यांकन, प्रयोगशाळेतील चाचण्या आणि इमेजिंग अभ्यासांचे संयोजन आवश्यक असते. प्रोस्टेटच्या आजारांचे निदान करण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या काही सामान्य चाचण्या खालील प्रमाणे आहेत:
एक रक्त चाचणी जी प्रोस्टेट ग्रंथीद्वारे तयार होणाऱ्या PSA या प्रथिनाची पातळी मोजते.
ही एक शारीरिक तपासणी आहे ज्यामध्ये डॉक्टर प्रोस्टेटचा आकार आणि पोत जाणून घेण्यासाठी गुदाशयात हातमोजे घातलेले, वंगण लावलेले बोट घालतो.
एक प्रक्रिया ज्यामध्ये सूक्ष्म तपासणीसाठी सुई वापरून प्रोस्टेट ऊतींचे लहान नमुने काढले जातात.
प्रोस्टेट बायोप्सी प्रक्रियेचे काही प्रकार खालील प्रमाणे आहेत:
प्रोस्टेट टिश्यूचे नमुने चाचणीसाठी प्रयोगशाळेत जातात. प्रयोगशाळेत चाचण्यांद्वारे नमुन्यांमध्ये कर्करोग आहे की नाही हे दिसून येते. प्रोस्टेट बायोप्सीमध्ये रक्तस्त्राव होण्याचा धोका असतो. इतर दुष्परिणामांमध्ये लघवीत रक्त आणि वीर्यातील रक्त यांचा समावेश होतो. कधीकधी प्रोस्टेट बायोप्सीमुळे लघवी करण्यास त्रास होतो किंवा संसर्ग होतो. तुमच्या प्रक्रियेवर दुष्परिणाम अवलंबून असू शकतात.
एक इमेजिंग चाचणी जी प्रोस्टेटच्या प्रतिमा तयार करण्यासाठी ध्वनी लहरींचा वापर करते. प्रोस्टेटच्या आकाराचे मूल्यांकन करण्यास, बायोप्सीचे मार्गदर्शन करण्यास आणि DRE किंवा वाढलेल्या PSA पातळी दरम्यान आढळलेल्या कोणत्याही असामान्यतांचे मूल्यांकन करण्यास मदत करते.
वाढलेल्या प्रोस्टेटसाठी अनेक उपचार उपलब्ध आहेत. यामध्ये औषधे, शस्त्रक्रिया आणि लहान, कमी किंवा कोणतेही कट नसलेल्या प्रक्रियांचा समावेश आहे.
वाढलेल्या प्रोस्टेटच्या सौम्य ते मध्यम लक्षणांसाठी औषध घेणे हा सर्वात सामान्य उपचार आहे. काही औषधे तुमच्या प्रोस्टेट आणि मूत्राशयाभोवतीच्या स्नायूंना आराम देण्यास मदत करतात ज्यामुळे लघवीचा प्रवाह सुधारण्यास मदत होते. अँटीबायोटिक्स संसर्ग निर्माण करणारे बॅक्टेरिया मारण्यास मदत करतात.
तुमच्या प्रोस्टेटची काळजी घेतल्याने तुम्हाला दीर्घायुष्य आणि निरोगी राहण्यास मदत होईल आणि हे साध्य करण्यासाठी काही सोपे उपाय आहेत ते खालीलप्रमाणे:
फळे, भाज्या आणि निरोगी प्रथिने तुमच्या प्रोस्टेट आरोग्यात मोठा फरक करू शकतात.
शारीरिक हालचालींमुळे वयानुसार प्रोस्टेट वाढण्याची शक्यता कमी होण्यास मदत होते.
धूम्रपान आणि इतर तंबाखूजन्य पदार्थांमुळे प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका वाढू शकतो, म्हणून आताच ते सोडून द्या.
वयाच्या ५० व्या वर्षापासून नियमित तपासणी केल्याने तुमच्या प्रोस्टेटमध्ये होणारे बदल ओळखण्यास मदत होऊ शकते. जर तुमचा कौटुंबिक इतिहास असेल तर तुम्हाला लवकर सुरुवात करावी लागेल.
तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवल्याने तुमच्या मूत्राशयावरील दाब कमी होण्यास मदत होते आणि तुमच्या प्रोस्टेटमध्ये बदल होण्याची शक्यता कमी होते.
प्रोस्टेट हा एक लहान, अक्रोडाच्या आकाराचा अवयव आहे. तो मूत्राशयाच्या खाली आणि तुमच्या गुदाशयाच्या समोर असतो. त्याचे प्राथमिक कार्य म्हणजे वीर्यामध्ये द्रव तयार करणे आणि जेव्हा तुम्ही स्खलन करता तेव्हा तुमच्या मूत्रमार्गातून वीर्य बाहेर पाडणे. तुमचे प्रोस्टेट वयानुसार मोठे होण्याची शक्यता असते, जे सामान्य आहे.
प्रोस्टेट ही पुरुष प्रजनन प्रणालीतील एक लहान ग्रंथी आहे जी मूत्राशयाच्या खाली आणि गुदाशयाच्या समोर स्थित असते. ती वीर्य तयार करण्यासाठी आवश्यक द्रव्य (प्रोस्टेटिक द्रव) बनवते आणि मूत्रमार्गाच्या आसपासच्या स्नायूंना नियंत्रित करण्यात मदत करते.
वय वाढणे, हार्मोनल बदल, वजन जास्त असणे आणि वंशानुगत कारणांमुळे प्रोस्टेटची वाढ (Benign Prostatic Hyperplasia – BPH) होऊ शकते.
प्रोस्टेट इन्फेक्शन (प्रोस्टेटायटीस) चे सामान्य लक्षण म्हणजे:
सुरुवातीची चिन्हे म्हणजे पेशाब करताना अस्वस्थता, हलका दबाव, असमर्थता आणि कधीकधी पेशाबात रक्त यांचा समावेश होऊ शकतो.
प्रोस्टेट ग्रंथी ही एक अत्यंत महत्वाची, लहान परंतु सक्रिय ग्रंथी आहे जी पुरुषांच्या प्रजनन आणि मूत्र प्रणालीतील कार्यांमध्ये सहयोगी भूमिका बजावते. ती वीर्याच्या पोषणासाठी आवश्यक द्रव तयार करते आणि मूत्रमार्गाच्या आसपासच्या स्नायूंना नियंत्रित करते.
प्रोस्टॅटायटीस म्हणजे प्रोस्टेटची जळजळ होणे.ही अवस्था तीव्र किंवा दीर्घकालीन असू शकते आणि ती बॅक्टेरियल संसर्ग किंवा गैर-संक्रमणजन्य कारणांमुळे होते. या अवस्थेत पेशाब करताना जलन, बुखार, पीठदुखी व असहजता जाणवू शकते.
प्रोस्टेट कर्करोग ही प्रोस्टेट ग्रंथीतील पेशींची अनियंत्रित वाढ आहे. सुरुवातीला लक्षणे कमी दिसतात, परंतु ट्यूमर वाढल्यावर पेशाब व पेल्विक भागातील समस्यांचे चिन्ह तसेच पीठदुखी, थकवा आणि अन्य लक्षणे दिसू शकतात. नियमित स्क्रीनिंगमुळे हे कर्करोग लवकर ओळखता येऊ शकते.
उपचारांमध्ये सर्जरी, कीमोथेरेपी, रेडिएशन थेरेपी आणि हार्मोन थेरेपी यांचा समावेश होतो. उपचाराची पद्धत ट्यूमरच्या प्रकार, स्थिती आणि रुग्णाच्या आरोग्यावर अवलंबून असते.
नियमित तपासणीमुळे प्रोस्टेटमध्ये होणाऱ्या बदलांना लवकर ओळखता येते. त्यामुळे लवकर निदान व प्रभावी उपचार शक्य होतात आणि भविष्यातील गुंतागुंत टाळता येते.
Free Consultation Book Now
About The Urology Clinic Navi Mumbai
The Urology Clinic Navi Mumbai, led by Dr. Ninad Tamboli, a trusted urologist in Navi Mumbai, is your destination for expert urological care. Specializing in advanced treatments for urinary and reproductive health.
We’re here to assist you! Reach out to us for appointments, inquiries, or detailed information about our services:
